Οινόπνευμα κι απολύμανση

Η απολύμανση μας έχει γίνει απαραίτητη και μας έχει προβληματίσει αρκετά, σε σημείο να μην μπορούμε να καταλάβουμε τι είναι αυτό που απολυμαίνει αρκετά καλά, λιγότερο ή και καθόλου.Ας δούμε με μια ματιά τις αλκοόλες και τα οινοπνευματώδη ποτά, τις κολόνιες, τα αρώματα και τα απολυμαντικά που μας προστατεύουν καλύτερα αν και εφόσον η χρήση τους από τη μεριά μας γίνεται με το σωστό τόπο.

Η αιθυλική αλκοόλη ή αιθανόλη, το γνωστό μας οινόπνευμα, παράγεται από τη ζύμωση της ζάχαρης (σάκχαρα) γνωστή από την αρχαιότητα, και στις μέρες μας συνήθως φτιάχνεται από το καλαμπόκι. Χρησιμοποιείται ως διαλύτης ουσιών για ανθρώπινη κατανάλωση, για εσωτερική και εξωτερική χρήση σε διάφορα σκευάσματα, αλκοολούχα ποτά και στοματικά διαλύματα, μέχρι καλλυντικά, λοσιόν, αρώματα, φάρμακα, κλπ.
Είναι παραπροϊόν της μεταβολικής διεργασίας της ζύμωσης και είναι πάντα σε κάθε ζύμωση που δημιουργείται από υπερώριμους καρπούς, χουρμάδες, σταφύλια, μούρα, κλπ.

Μπορεί να δημιουργηθεί από συμβιωτικές ζύμες, (που δημιουργούνται από τη συμβίωση δύο διαφορετικών οργανισμών),από τη βλάστηση των φυτών, (διασπώντας τη γλυκόζη ως ενέργεια για μεταβολισμό λόγω έλλειψης οξυγόνου), και από δεκάδες άλλες φυσικές διαδικασίες.

Η μεθανόλη ή μεθυλική αλκοόλη, γνωστή και ως ξυλόπνευμα, λόγω της αρχικής της απομόνωσης από προϊόν ξηράς απόσταξης ξύλου.
Χρησιμοποιείται ως καύσιμο, αντισηπτικό, διαλύτης, κλπ. Είναι τοξική και δεν χρησιμοποιείται για εσωτερική χρήση όπως η αιθανόλη. Η χρήση της είναι καθαρά εξωτερική, στη βιομηχανία αλλά για μετουσίωση της αιθυλικής αλκοόλης. Αυτό σημαίνει πως προσθήκη 5% περίπου μεθανόλης μέσα σε αιθυλική αλκοόλη καθιστά τη δεύτερη ακατάλληλη για παρασκευή αλκοολούχων ποτών και δημιουργεί τη γνωστή σε όλους μας αλκοολούχος λοσιόν.

Η ισοπροπυλική αλκοόλη προέρχεται από καύσιμα όπως ο άνθρακας, το φυσικό αέριο, το πετρέλαιο, κλπ και παράγεται όταν τα καύσιμα έχουν υποστεί διαδικασία ενυδάτωσης συνδυάζοντας το προπένιο με νερό και προκαλώντας χημική αντίδραση πριν την απόσταξη. Χρησιμοποιείται αυστηρά για εξωτερική χρήση, ως αντισηπτικό, σε σαπούνια προϊόντα καθαρισμού και άλλα.

Τσίπουρο ή τσικουδιά είναι ελληνικά οινοπνευματώδη ποτά τα οποία από τον 14ο αιώνα που παρασκευάστηκαν για πρώτη φορά στα μοναστήρια του Αγίου Όρους, δεν σταμάτησαν να φτιάχνονται σε όλη την Ελλάδα από τη Μακεδονία και την Ήπειρο μέχρι την Θεσσαλία, την Κρήτη κλπ.
Είναι προϊόντα απόσταξης από στέμφυλα τα οποία έχουν ζύμωση αρκετών ημερών (έως και 30), ούτως ώστε τα σάκχαρα τους να μετατραπούν σε αλκοόλη. Υπό κανονικές συνθήκες ο αλκοολικός βαθμός τους δεν ξεπερνά τους 38- 40 βαθμούς. Ωστόσο κάποιοι ανεβάζουν σκόπιμα τους βαθμούς έως και 47-49. Η πρωτοράκη μπορεί να φτάσει μέχρι και 55% αλκοόλ αλλά είναι ξυλόπνευμα (μεθανόλη) και απαγορευτικό για εσωτερική χρήση διότι δρα αρνητικά στο νευρικό σύστημα και όχι μόνο.

Τα οινοπνευματώδη ποτά από την άλλη, εκτός από τη μπύρα και το κρασί, όπου ο αλκοολικός βαθμός τους είναι χαμηλός δηλαδή 5%-15% τα υπόλοιπα κυμαίνονται από 35% μέχρι και 43% με εξαίρεση το αψέντι 75%-90%, τη grappa 60% τη Sierra Tequila Silver 75%, το Bacardi 151 75%, τη Vodka Balkan 88%, κάποια ποτά από δημητριακά που φτάνουν μέχρι και 95% και φυσικά όλα τα παραπάνω χρησιμοποιούνται μόνο σε cocktails.

Μια κατηγορία αρκετά παρεξηγημένη είναι τα αρώματα και οι κολόνιες. Αυτά παρασκευάζονται από αρωματική ύλη, μικρή ποσότητα αποσταγμένου νερού που μπορεί να κυμαίνεται από 0,5%-10% και αλκοόλ υψηλού αλκοολικού βαθμού.  Τα eau de perfume περιέχουν μεγάλη περιεκτικότητα αρωματικής ύλης έως και 22%, τα eau de toilette 15% περίπου ενώ τα eau de cologne, οι κολόνιες δηλαδή περιέχουν μικρή ποσότητα αρωματικής ύλης αλλά μπορεί να φτάσουν μέχρι και 85% αλκοόλ.  Αν ρίξετε μια μάτια στο διαδίκτυο θα βρείτε γνωστές μάρκες κολόνιας λεμόνι, λεβάντα, κλπ και θα επιβεβαιώσετε εύκολα αυτό που σας λέω.
Μπορείτε να κάνετε ένα απλό πείραμα στο σπίτι ώστε να καταλάβετε τι συμβαίνει όταν αναμιγνύουμε αλκοόλ και νερό. Σε 100 ml καθαρό οινόπνευμα αρχίστε να ρίχνετε σταγόνα σταγόνα νερό. Σιγά σιγά θα αρχίσει να θολώνει όσο περισσότερο νερό προσθέτετε. Έτσι γίνονται και τα αρώματα και οι κολόνιες. Η προσθήκη σε νερό είναι τόση ώστε να μένουν διαυγή.

Η απολύμανση αυτή καθ αυτή τώρα είναι άλλη ιστορία. Όλα τα παραπάνω απολυμαίνουν αλλά σε ποια ποσόστωση πρέπει να είναι το αλκοόλ ώστε να είμαστε σίγουροι πως η απολύμανση γίνεται σωστά?

Υπάρχει αλκοόλ absolute δηλαδή 99%, υπάρχει και 95%, και 92% και 70% κλπ. Μια καλή απολύμανση γίνεται με 60% και πάνω. Στη βιβλιογραφία αναφέρεται πως απολύμανση γίνεται και με χαμηλότερη περιεκτικότητα αλλά για καλή δουλειά πάνω από 60% είναι καλά.

Κατά την επανάσταση του 1821 η απολύμανση στους τραυματίες γινόταν αποκλειστικά με τσίπουρο και φυσικά στη λαϊκή θεραπευτική το τσίπουρο και η τσικουδιά χρησιμοποιούνται κατά κόρον εκατοντάδες χρόνια. Ωστόσο εδώ να επισημάνουμε πως τα δεδομένα αλλάζουν και τα μικρόβια, οι μύκητες, τα βακτήρια γίνονται πιο ανθεκτικά και προσαρμόζονται στο περιβάλλον, όταν αυτό είναι εχθρικό.

Στο εμπόριο θα βρείτε απολυμαντικά αλκοολούχα σε διάφορες μορφές, τζελ, υγρά, κολόνιες, μαντηλάκια, σπρέι κα. Θα κάνω εδώ μια μικρή αναφορά στα μαντηλάκια απολύμανσης όπου αν και περνούν απαρατήρητα εν τούτοις μπορούν να βοηθήσουν. Το μυστικό τους είναι μεν το αλκοόλ, αλλά η περιεκτικότητα 20% δεν είναι αυτό που τα καθιστά ιδανικά για απολύμανση. Αυτό που απολυμαίνει στα μαντηλάκια είναι η Chlorhexidine. Το συστατικό αυτό σύμφωνα και με το Γαληνός Οδηγός Φαρμάκων είναι ένας αντιμικροβιακός παράγων, δραστικός έναντι ευρέος φάσματος Gram-θετικών και Gram-αρνητικών οργανισμών, ζυμομυκήτων, μυκήτων, ευκαιριακών αναερόβιων και αερόβιων. H χλωροεξιδίνη είναι κυρίως ένας “μεμβρανοδραστικός” παράγοντας που καταστρέφει την εξωτερική μεμβράνη των βακτηρίων. Είναι ανενεργή σε σπόρια βακτηριδίων εκτός εάν οι θερμοκρασίες είναι υψηλές.
Που αλλού βρίσκουμε η χλωροεξιδίνη? Στα στοματικά διαλύματα! Μπορείτε τώρα να φτιάξετε μόνοι σας ένα αντισηπτικό?

Μήπως να μετατρέψετε τα απλά υγρά μαντηλάκια σε δυνατά αντισηπτικά προσθέτοντας μέσα κολόνια και στοματικό διάλυμα, ή μόνο αλκοολική λοσιόν και λίγη γλυκερίνη?

Ότι από τα παραπάνω και να χρησιμοποιήσετε οινόπνευμα, κολόνιες, αρώματα, αλκοολούχα ποτά, η απολύμανση θα γίνει ανεξάρτητα από την τιμή του.
Αυτό που είναι λοιπόν σημαντικό και πρέπει να ελέγχετε είναι ο αλκοολικός βαθμός.

Να διαβάζετε πάντα τις ετικέτες πριν αγοράσετε οτιδήποτε ώστε να είστε σίγουροι πως το προϊόν που αγοράζετε περιέχει και τα συστατικά που θέλετε.


Βιβλιογραφία:

  • https://el.wikipedia.org/wiki/Αιθανόλη
  • https://el.wikipedia.org/wiki/Μεθανόλη
  • https://www.galinos.gr
  • https://el.wikipedia.org/wiki/προπανόλη
  • Κατσιώτης Θ. Σταύρος, Χατζοπούλου Σ. Πασχαλίνα 2010 «ΑΡΩΜΑΤΙΚΑ ΘΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΑ ΦΥΤΑ ΚΑΙ ΑΙΘΕΡΙΑ ΕΛΑΙΑ» Εκδόσεις αδελφοί Κυριακίδη α.ε
  • ΛΑΖΑΡΟΣ Ε. ΒΛΑΔΙΜΗΡΟΣ 2014 «ΓΙΑΤΡΟΙ ΚΑΙ ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΤΗΝ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ 1821» Εκδόσεις ΜΠΑΛΤΑ